Domates Yetiştiriciliği Domates, sıcak ve ılıman iklimlerde yetişen bir sebzedir. Yetiştirme aşamalarında hava sıcaklığı sıfırın altına (-2, -3 ºC'ye) düştüğünde bitki tamamen ölür. Fidelerin tarlaya dikilmesinde ilkbahar donlarının sona ermiş olması gerekir. Domateslerde genellikle gece ve gündüz arasında 6 ºC ile 8 ºC'lik bir sıcaklık farkı istenir. Gündüz sıcaklığının 19-26 ºC, gece sıcaklığının ise 14-18 ºC olması idealdir. Döllenme sürecinin sıcaklık ile yakından bir ilgisi vardır. Domates çiçek tozları 10 ºC ve daha yukarı derecelerde uygun şekilde çimlenerek döllenme yapabilir ve sıcaklık 15 ºC'nin altına düştüğünde meyve tutma olasılığı azalır. Düşük sıcaklıkta polen tozu çok az oluşur ve kısmi döllenen şekilsiz meyveler ortaya çıkar. 40 ºC'nin üstünde ise çiçek tozları ölür ve meyve oluşumu gerçekleşmez. Fide Yetiştirme Fide yetiştirme materyali yeterince nemli ise sulamaya gerek yoktur. Aksi takdirde, fide yetiştirme materyali ile doldurulmuş fide torbalarının veya fide yetiştirme kaplarının iyice sulanması ve ardından tohum ekimi yapılması gerekir. Tohumların 3-4 saat ıslatıldıktan sonra ekilmeleri çimlenmeyi kolaylaştırır. Tohumlar 1-3 cm derinliklerde ekilmelidir. Tohum ekimini takiben bir daha hafifçe sulama yapılması yararlıdır. Kimyasal gübreler tohum ekiminden en az 15 gün önce fide yetiştirme materyaline karıştırılmalıdır. Tohumların çimlenmesi için en uygun toprak sıcaklığı 12-15 ºC olmalıdır. Bu sıcaklıklarda tohumlar 5-13 gün arasında çimlenir. Domates fidelerinin en uygun şaşırtma zamanı kotiledon yapraklarının tam gelişmelerini tamamladıkları ve yere paralel oldukları zamandır. Fide Dikimi Fide dikimi, ilkbahar don tehlikesinin tamamen geçtiği, toprak ve hava sıcaklığının 12-15 ºC'yi bulduğu zaman yapılır. Dikim, genellikle tohum ekiminden yaklaşık 7-8 hafta sonradır. Tarlaya dikimde çiçek açmış veya meyve tutmuş domates fideleri dikilmemelidir. Bu tür fidelerin gelişmeleri yavaş olup, bodur kalır ve verimleri azalır. Dikim işlemi akşama doğru yapılmalı ve fideler güneş altında bekletilmemelidir. Fideler tahminen 15-20 cm boylandığında dikime hazırdır. Bölgemizde Şubat sonu Mart başından itibaren fide dikimi yapılır. Dikimde can suyu yeterli verilmelidir, can suyu ile birlikte kök ve kök boğazı hastalıklarına karşı ilaçlamalar yapılmalıdır. Fideler dikildikten 2 hafta sonra birinci çapa yapılır. Masuralar üzerinde yetiştirilen domateslerde çapa genellikle işçiler tarafından yapılır. Tarla tarımı halinde yapılan geniş sahalarda ise traktör ile çekilen çapa makinelerinden yararlanılır. İlk çapadan 2-3 hafta sonra ikinci çapa yapılır. Bu dönemde bitkiler 30-35 cm'ye kadar boylandıklarında sırık çeşitlerinde ikinci çapa ile sırık da dikilir. Bu çapalamalar sırasında boğaz doldurma işlemi de yapılır. İkinci çapadan sonra yabani otlar ayıklanır, kaymak tabakası kırılır, toprak havalandırılır ve topraktaki nem korunur. Sulama ve Nem Yönetimi Domates, nemi seven bir bitkidir. Su eksikliğinde üst yapraklar kıvrılır. Çok nemli, ağır topraklarda ise bitkiler hastalanır. Toprak nem eksikliğinin en hassas olduğu dönemler; çimlenme, çıkış, çiçeklenme ve meyve oluşumu dönemleridir. Çok toprak nemi, vejetatif gelişmeyi hızlandırır. Meyveler ceviz iriliğine ulaşıncaya kadar gereksiz sulama yapılmamalı, daha sonraki dönemde, yağışlı bölgelerde 2-3, kurak bölgelerde 4-5 defa sulama yapılmalıdır. Açık tarlada, çiçeklenme dönemi içinde su eksikliği, küçük meyvelerin çok dökülmesine sebep olur. Ekstra Bilgiler
|
Ali Mert
21 Temmuz 2024 PazarIlkbahar donlarının sona erdiğini nasıl anlayabiliriz? Fide dikimi için gece ve gündüz sıcaklıklarının belirli bir dengede olması gerektiğini biliyorum, fakat bölgemde bu sıcaklıkların tam olarak ne zaman uygun olduğunu nasıl takip edebilirim?
Cevap yazAdmin
21 Temmuz 2024 PazarMerhaba Ali Mert,
Ilkbahar donlarının sona erdiğini anlamak için öncelikle gece ve gündüz sıcaklıklarını düzenli olarak takip etmeniz önemlidir. Meteoroloji bürolarının sağladığı günlük ve haftalık hava durumu raporları bu konuda size yardımcı olabilir. Genellikle gece sıcaklıklarının 5-7°C'nin üzerinde sabitlenmesi, don riskinin azaldığına işaret eder. Ayrıca, bölgenizdeki tarımsal faaliyette bulunan komşularınızla da iletişime geçerek, onların tecrübelerinden faydalanabilirsiniz. Bu şekilde, fide dikimi için en uygun zamanı belirleyebilirsiniz.
Sevgiler,